Hazine ve Maliye Bakanlığı, borçlu belediyelere yönelik yeni bir finansman kısıtlaması getirerek dikkatleri üzerine çekti. Artık Hazine'ye, vergi dairelerine borcu olan veya SGK primlerini düzenli ödemeyen kamu kuruluşları, yurt dışı kaynaklardan kredi kullanamayacak. Bu karar, özellikle mali sıkıntı içinde olan belediyeler için önemli sonuçlar doğurabilir.
Kısıtlamanın Detayları Neler?
Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 10 Mayıs 2025 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelik değişikliği ile kamu kurumlarının "hibe hariç dış imkan" kullanımına yeni kriterler getirildi. Buna göre:
- Hazine'ye vadesi geçmiş borcu olan kurumlar
- Vergi dairelerine vadesi geçmiş borcu olan kurumlar
- SGK primlerini süresinde ödemeyen kurumlar
Yurt dışı finansman kaynaklarına erişemeyecek. Bu durum, belediyelerin yatırım ve hizmet projeleri için ihtiyaç duydukları dış kaynaklara ulaşmasını zorlaştıracak.
Belediyeler Nasıl Etkilenecek?
Bu yeni düzenleme, özellikle borç yükü altında olan belediyeler için ciddi bir darbe anlamına geliyor. Daha önce de Hazine'den izin alarak borçlanabilen belediyelerin, bu yeni şartla birlikte finansman kaynaklarına erişimi daha da zorlaşacak. Yönetmelik değişikliğine göre, dış kaynak kullanmak isteyen belediyeler dahil tüm kamu kurum ve kuruluşları, borçlarının olmadığını belgeleyerek izin başvurusunda bulunmak zorunda olacak.
Ekonomim'den Mehmet Kaya'nın aktardığına göre, Hazine’ye vadesi geçmiş borcu, vadesi geçmiş vergi borcu ve süresinde ödenmemiş SGK’ya prim borcu olan ilgili yönetmelik kapsamındaki kamu kurum ve kuruluşları dış kaynak alamayacak. Hibe hariç dış imkan ifadesi kullanılan yönetmelikle, dış borç ya da kalkınma bankaları vb. uluslararası kuruluşlardan sağladığı kredi ve vb. kaynakları kullanmaları zorlaştı. Belediyeler daha önce de Hazine’den izin almak koşuluyla borç alabiliyordu. Bu yeni şartla Hazine’nin “hayır” deme şansı arttı.
Başvurular Ne Olacak?
Yönetmeliğe eklenen geçici maddeyle, henüz sonuçlanmamış başvurular için de yeni kriterler geçerli olacak. Başvurucu kamu kurum ve kuruluşları, yönetmeliğin yayımlandığı tarihten itibaren 20 gün içinde yeni şartları yerine getirdiklerine dair belgeleri Hazine ve Maliye Bakanlığı'na sunmak zorunda. Aksi takdirde başvurular geçersiz sayılacak.
Değiştirilen Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Hazine Garantisi Olmaksızın Hibe Hariç Dış İmkan Sağlamasına İzin Verilmesine ve Sağlanan Dış İmkanın İzlenmesine İlişkin Yönetmelik, genel bütçe kapsamındaki kamu idareleri dışındaki idareler ile kamu iktisadi teşebbüslerini, özel hukuk hükümlerine tabi olmakla beraber sermayelerinin yüzde ellisinden fazlası kamuya ait olan kuruluşları, fonları, kamu yatırım ve kalkınma bankalarını, büyükşehir belediyelerini, belediyeleri ve bunlara bağlı kuruluşlar ile sair yerel yönetim kuruluşlarını kapsıyor.
Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın bu kararı, borçlu belediyelerin geleceği ve yerel hizmetlerin sürdürülebilirliği açısından önemli bir dönüm noktası olabilir. Kısıtlamaların, belediyelerin mali disiplinini sağlamalarına yardımcı olup olmayacağı ise zamanla görülecek.
