Türkiye'de okullarda akran zorbalığı giderek artan bir sorun haline geliyor. FutureBright Group'un yaptığı kapsamlı bir araştırma, ilköğretim ve lise çağındaki çocukların ve ebeveynlerin bu konuda yaşadığı zorlukları gözler önüne seriyor. Araştırmaya göre, her dört çocuktan üçü akran zorbalığına maruz kalıyor ve psikolojik şiddet en yaygın zorbalık türü olarak öne çıkıyor. Peki, bu durumun altında yatan temel sebepler neler?

Akran Zorbalığının Derinleşen Nedenleri

Araştırma, akran zorbalığının altında yatan çeşitli nedenleri ortaya koyuyor. Bunlardan en önemlileri:

• "Alfa Birey" Olma Yarışı: Çocuklar arasında giderek artan rekabet ortamı, "alfa birey" olma isteğiyle birleşince zorbalığa zemin hazırlıyor. Kendi üstünlüklerini kanıtlama çabası, başkalarını ezme davranışına dönüşebiliyor.
• Öğretmen Otoritesinin Zayıflaması: Öğretmenlerin sınıflardaki otoritesinin azalması, öğrencilerin daha serbest ve kontrolsüz davranmasına neden oluyor. Bu durum, zorbalık davranışlarının daha rahat sergilenmesine olanak tanıyor.
• Cezasızlık Algısı: Zorbalık yapan öğrencilerin yeterince cezalandırılmadığı algısı, bu davranışların yaygınlaşmasına katkıda bulunuyor. Cezasız kalacaklarını düşünen öğrenciler, zorbalık yapmaktan çekinmiyor.

Psikologlar, bu nedenlerin yanı sıra aile içi iletişim eksikliği, şiddet içerikli medya tüketimi ve sosyal öğrenme gibi faktörlerin de akran zorbalığını tetiklediğini belirtiyor. Özellikle ailelerin çocuklarıyla açık ve dürüst bir iletişim kurması, onların duygusal ihtiyaçlarını anlaması ve şiddete karşı duruş sergilemesi büyük önem taşıyor.

Zorbalıkla Mücadelede Neler Yapılabilir?

Akran zorbalığıyla mücadele, çok yönlü bir yaklaşım gerektiriyor. Okullar, aileler ve sivil toplum kuruluşları işbirliği yaparak bu sorunun üstesinden gelinebilir. İşte yapılabilecek bazı önemli adımlar:

• Farkındalık Yaratmak: Akran zorbalığının ne olduğunu, hangi davranışların zorbalık kapsamına girdiğini ve sonuçlarının neler olabileceğini anlatmak.
• Eğitim Programları: Öğrencilere empati kurmayı, problem çözmeyi ve şiddetsiz iletişim becerilerini öğretmek.
• Okul Politikaları: Zorbalığı önlemeye yönelik net ve uygulanabilir okul politikaları oluşturmak ve uygulamak.
• Destek Mekanizmaları: Zorbalığa maruz kalan öğrencilere psikolojik destek sağlamak ve güvenli bir ortam sunmak.
• Aile Katılımı: Aileleri bilinçlendirmek, çocuklarıyla sağlıklı iletişim kurmalarını sağlamak ve zorbalık belirtilerini tanımalarına yardımcı olmak.

Unutulmamalıdır ki, akran zorbalığı sadece mağdurları değil, zorbalık yapanları ve tanık olanları da olumsuz etkiliyor. Bu nedenle, bu sorunla mücadele etmek hepimizin sorumluluğunda. Eğitim, bilinçlendirme ve işbirliği sayesinde okullarımızı daha güvenli ve kapsayıcı hale getirebiliriz.